در مقاله می‌خواهیم شما را با صنعت پتروشیمی آشنا کنیم و بعد از آن به سراغ دلایل واردات محصولات پتروشیمی برویم.

بعد از انجام یک سری فرایندها و مراحل هیدروکربن‌های نفت خام وگاز طبیعی به انواع فرآورده‌های پتروشیمی مختلف برای صنایع گوناگون تبدیل و آماده می‌شوند. صنعت پتروشیمی زیر شاخه صنعت شیمیایی است که ترکیب واژه آن از شیمیایی و پترول می‌باشد.  

به دلیل مزیت‌ها و کاربردهای گوناگون این محصولات از آن در ساخت ماده اولیه داروها تا تولید سوخت ماهواره‌ها و موشک‌ها استفاده می‌شود. بر اساس کاربرد ماده اولیه یا محصول نهایی شرکت‌های پتروشیمی آن‌ها را تقسیم بندی می کنند. دسته بندی این شرکت‌ها بر اساس حامل‌های هیدروکربوری به عنوان خوراک به سه دسته فرآورده‌های نفتی، مایعات و میعانات گازی و گاز اتان و اساس هیدروکربور‌ها به عنوان سوخت دودسته سوخت گاز و سوخت مایع استفاده می‌شوند. دو دسته غیر مایع و مایع  جز خوراک شرکت‌های پتروشیمی است.

 

تصویر پالایشگاه به همراه متن دلایل واردات محصولات پتروشیمی

 

دلایل واردات محصولات پتروشیمی  

در دنیای امروز صنعت، محصولات پتروشیمی جایگاه ویژه‌‌ و پرکاربردی دارند و از آن‌ها استفاده‌های گوناگون می‌شود. برخی از این محصولات در داخل کارخانه‌های کشور ساخته و برای مصرف در بازار عرضه می‌شوند اما گاهی بنا‌بر نیاز یک محصول که قابل تولید نیست و یا خواهان زیادی دارد تصمیم به واردات مقطعی آن کالا گرفته می‌شود. البته از دیگر دلایل واردات محصولات پتروشیمی می‌توان به افزایش کیفیت، افزایش تنوع محصولات، ایجاد بازار رقابتی و رفع انحصارات اشاره کرد که در ادامه مقاله آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

برترین شرکت‌های پتروشیمی

 شرکت‌هایی مانند نور، فارس، مارون شرکت پتروشیمی بندرعباس،بندر امام،شرکت نفت و گاز پارسیان، پتروشیمی پارس، جم، مبین، ناوان، زاگرس، بوعلی‌سینا، لاله، پردیس، شازند، رازی، پاسارگاد، مهران، تبریز، ایرانول، اروند، فن آوران پلی پروپلین، جم از برترین شرکت‌های پتروشیمی ایران هستند.

 

مزایای واردات محصولات پتروشیمی

 

مزایای واردات محصولات پتروشیمی

یکی از دلایل واردات محصولات پتروشیمی مزایای گوناگونی آن است که  از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

رفع انحصار:  گاهی عرضه کنندگان داخلی باعث انحصار در عرضه محصولات می‌شوند در این صورت محصولات وارداتی به صورت مرحله‌ای و پله‌پله انحصارات بازار پتروشیمی را رفته‌رفته کم می‌کنند.  

بازار رقابتی: یکی دیگر از مزایای وارد کردن محصولات پتروشیمی ایجاد بازار رقابتی است، قیمت این محصولات شفاف و ثابت نیست و هنگام فروش قیمت‌های گوناگونی برای آن‌ها ارائه می‌شود. واردات کالاهای پتروشیمی موجب می‌شوند که کارخانه‌ها یک قیمت ثابت و منطقی را انتخاب کنند.  

افزایش کیفیت: برخی از محصولات پلیمری را نمی‌توان با کیفیت بالا تولید کرد اما واردات آن‌ها می‌تواند این مشکل را حل کند. به‌طور کلی کیفیت کالاهای داخلی با کالا‌های وارداتی یکسان نیست و به همین علت هنگامی که واردات انجام می‌گیرد باعث می‌شود که فضای رقابتی ایجاد شده و کارخانه‌های داخلی نیز کیفیت را بالا ببرند.  

تنوع محصولات: در کشور محصولات پتروشیمی با تنوع کمی تولید می‌شوند و با وارد کردن آن‌ها تنوع بیشتری از کالاها در دسترس مشتریان و متقاضیان قرار می‌گیرد.

 

 

معایب واردات محصولات پتروشیمی 

 واردات محصولات پتروشیمی علاوه بر مزایای مختلف معایبی نیز دارد. فروش کم کالاهای داخلی یکی از این موارد است،  اگر ما بیشتر از حد نیاز به مصرف و واردات آن‌ها بپردازیم باعث می‌شویم که محصولات داخلی به خوبی مورد استفاده قرار نگیرند و کارخانه‌های داخلی با مشکل مواجه شوند. علاوه بر این موضوع واردات بی‌رویه به  اقتصاد نیز آسیب می‌رساند. اگر باعث فروش کم تولیدات  داخلی شویم به اقتصاد کشور ضرر وارد می‌کنیم. 

 محصولات پتروشیمی که وارد می‌شوند بسته به نیاز سالانه محصولات گوناگون وارد ایران می‌شوند، از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: حلال‌های شیمیایی کشاورزی، صنایع رزین و رنگ، مواد شیمیایی دارویی، مواد شیمیایی صنعتی، صنایع تولید محصولات شوینده، صنایع آرایشی و بهداشتی، مواد شیمیایی تصفیه آب، مواد شیمیایی غذایی.

 

تصویر چند محصول مختلف محصولات پتروشیمی

 

محصولات نهایی پتروشیمی 

اوره و آمونیاک: از آمونیاک برای محلول‌های پاک کننده و شیمیایی در مصارف خانگی، ساخت مواد منفجره و همچنین برای تولید کودهای مایع یا جامد و شیمیایی مانند آمونیاک سولفات، اوره، دی آمونیاک سولفات، اسید نیتریک نیز مصرف می‌گردد. واکنش بین co۲ و آمونیاک باعث تولید مهم ترین کود در جهان می‌شود. این ماده ابتدا به صورت مایع غلیظ و بعد از جداسازی آب و غلیظ سازی عبور از برج دانه کننده ساخته می‌شود. شرکت‌های پتروشیمی کرمانشاه، شیراز خراسان، پردیس و پتروشیمی رازی از فعال‌ترین شرکت‌های تولید آمونیاک و اوره هستند. شاخص‌هایی مانند بارندگی و جمعیت قیمت بسیار موثر هستند.

متانول: تولید متانول به وسیله گاز طبیعی از طریق فرآیندهای مانند تقطیر: جداسازی آب از متانول خام. 

تولید گاز سنتز: ریفورمینگ ساده ترین روش سنتز کاتالیستی متانول از گاز سنتز و واکنش هیدروژن کربن دی اکسید است. 

این ماده در تهیه سوخت‌های هیدروژنی و دی امتیل اتر برای سوخت پاک و به جای سوخت‌های هیدروژنی، دیزل، تولید رزین، برای مصرف خانگی، در تهیه فرمالین‌ها، اسید استیک استفاده می‌شود. 

شرکت‌های فعال در زمینه ساخت آن می‌توان پتروشیمی‌های مرجان، کاوه و زاگرس اشاره کرد.

 

یک محصول پتروشیمی با تقسیم بندی های مختلف

 

تقسیم بندی محصولات و صنایع پتروشیمی 

محصولات پتروشیمی به سه دسته تقسیم شده و شامل موارد زیر هستند: محصولات بنیادی: مانند آمونیاک، اتیلن، گوگرد و پروپلین.  

محصولات میانی: مانند محصولات خوراکی Pvc و ملامین.  

محصولات نهایی: شامل کودهای شیمیایی، الیاف‌های مصنوعی، وسایل پلاستیک، لاستیک برای ساخت وسایل مورد نیاز صنایع به کار می‌رود. 

خوراک‌های اصلی برای پتروشیمی‌ها متان، بوتان، نیتروژن از هوا، خاک فسفات، گوگرد، اتان، نفت‌های سبک و سنگین، گاز و نفت سفید هستند. 

صنایع پتروشیمی نیز به ۵ واحد بسته بندی می‌شوند: واحد بنیادی در این واحد آروماتیک و دیگر مواد به مواد اتیلن و پروپیلن برای واحدهای وسطه‌ای تبدیل می‌شوند. 

 واحد وسطه‌ای: خوراکی‌های واحد نهایی را از مواد پایه تولید می‌کنند. 

 واحد نهایی: فراورده‌های انتهای زنجیره در این واحد به بازار عرضه می‌شود. 

واحد پایین‌دستی: محصولات مصرفی مانند پلاستیک، الیاف مصنوعی، لاستیک از فراورده‌های نهایی پتروشیمی به دست می‌آیند.

موارد مورد استفاده صنعت پتروشیمی

مصالح ساختمانی، پوشاک، مواد پاک کننده، رنگ‌ها، اتوموبیل، ساخت لوله، تولید کاغذ، بسته بندی، پالایش نفت، محصولات الکترونیکی، مصالح ساختمانی، تجهیزات پزشکی، فلزات اولیه، کالا‌های خانگی، مواد اولیه داروهاو آنتی بیوتیک‌ها،ساخت وسایل کشاورزی وصنایع خدماتی از موارد مورد استفاده صنعت پتروشیمی هستند.

کلام آخر  

همان‌طور که گفته شد مواد شیمیایی و پتروشیمی کاربردهای گوناگونی دارند. در این مقاله ما تلاش کردیم که اطلاعاتی راجع به دلایل واردات محصولات پتروشیمی، معایب و مزایای آن‌ها و همین‌طور دیگر اطلاعات را در اختیار شما قرار دهیم وامیدواریم برای شما مفید بوده باشند.

 

سوالات متداول

  • دلایل اهمیت واردات محصولات پتروشیمی چیست؟
    از دلایلی که باعث اهمیت واردات محصولات پتروشیمی می شود می توان به ایجاد تعادل در بازار مصرف این محصولات اشاره کرد در مواقعی اتفاقات مختلف باعث می شود که میزان تولید محصولات پتروشیمی کاهش پیدا کند که بالطبع برای تامین مواد پلیمری پتروشیمی شرکت ها مجبور به واردات محصولات پتروشیمی می شوند.
  • مزایای واردات محصولات پتروشیمی چیست؟
    از مزایای که با واردات محصولات پتروشیمی حاصل می شود می توان به 4 مورد اشاره کرد که عبارت است از ایجاد بازار رقابتی، رفع انحصار، افزایش کیفیت و ایجاد تنوع محصولات در بازار است