ورق پلی اتیلن از خانواده مهم رزین پلی اولفین بوده که پرکاربردترین و رایج ترین نوع مصرفی پلاستیک میباشد. در واقع نوعی پلاستیک مقاوم که قابلیت ارتجاع در گرما و حرارت های بالا را دارد. به دلیل مزایای بسیار پلی اتیلن ها، کاربرد فراوان آن ها در صنایع مختلف بر کسی پوشیده نیست. پلی اتیلن ها چه انواعی دارند؟ کاربرد ورقه های سبک، متوسط و سنگین پلی اتیلن ها چیست؟
پلی اتیلن چیست؟
پلی اتیلن هیدروکربن گازی است که از واحدهای اتیلن (شامل دو کربن و چهار هیدروژن) ساخته شده است. خود ملکول های اتیلن از دو واحد متیلن تشکیل شده که بین کربن ها پیوندی دو گانه قرار گرفته است. این پیوند دوگانه میتواند تحت تاثیر کاتالیزورهای پلیمریزاسیون شکسته شود. یکی از متدوال ترین کاتالیزورها، کاتالیزور زیگر_ناتا(ااا) کلرید تیتانیوم میباشد.
ورق پلی اتیلن دوام زیادی دارد و در برابر خرد شدن و بسیاری از مواد شیمیایی مانند اسید ها و محلول سوزاننده مقاوم است. همچنین یک عایق الکتریکی عالی میباشد.
سالانه بیش از 100 میلیون تن پلی اتیلن برای مقاصد تجاری و صنعتی ساخته میشود.
آشنایی با انواع پلی اتیلن
ورق های پلی اتیلن در محدوده مختلفی از بلورینگی و چگالی هستند که با توجه به چگالی به چند نوع پلی اتیلن سبک، متوسط، و سنگین تقسیم میشوند.
ورق پلی اتیلن سبک در محدوده چگالی 0.91 تا 0.925 گرم بر سانتی متر مکعب، پلی اتیلن متوسط در محدوده چگالی 0.926 تا 0.94 گرم بر سانتی متر مکعب و پلی اتیلن سنگین در محدوده چگالی 0.94 تا 0.965 قرار دارد.
ورق پلی اتیلن سبک (LDPE)
این نوع ورق پلی اتیلن چگالی کمتر و انشعابات بیشتری دارد. در واقع پلی اتیلن سبک تحت فشار بسیار بالاتری نسبت به پلی اتیلن سنگین تولید میشود. انشعابات کوتاه و بلند آن نیروهای بین ملکولی قوی ندارد. پلی اتیلن سبک، نیمه سفت است و مقاومت متوسطی در برابر هیدروکربنهای آلیفاتیک، هیدروکربنهای آروماتیک، روغنهای معدنی، عوامل اکسید کننده و هیدروکربن های هالوژن دارد.
از این ورق ها در تولید لوله های پزشکی و بسته بندی گوشت استفاده میشود. قابل اشتعال بودن، قرار گرفتن تحت تاثیر اشعه فرابنفش نور خورشید و احتمال ترک خوردن به دلیل فشار از معایب این ورقها میباشد.
ورق پلی اتیلن متوسط (MDPE)
وزن ملکلولی متوسطی دارد و ترکیبی از پلی اتیلن سنگین و سبک است. درواقع خواص مشابهی از هردو را دارا میباشد. این نوع ورق پلی اتیلن در مقایسه با ورق سنگین، در برابر لغزیدن مقاومت بالاتر، اما سختی کمتری دارد. کاربرد این ورق در ساخت لوله و اتصالات گاز و فیلم های بسته بندی است.
ورق پلی اتیلن سنگین (HDPE)
این نوع پلی اتیلن چگالی بیشتر و انشعاب کمتری دارد. انشعاب کمتر، ملکول ها را به هم نزدیکتر میکند. این نزدیکی باعث قوی تر شدن نیروهای بین ملکولی میشود. ورق پلی اتیلن سنگین، یک ترموپلاستیک سخت و مقرون به صرفه است که در دمای پایینتر و فشار کمتر تولید میشود. همچنین خواص عایق الکتریکی مطلوبی دارد و در برابر آب و هوا،حلالها، اسید های رقیق، قلیاییها، الکلها و روغن ها مقاوم است. این ورق ها در تولید فیلم های پلاستیکی، مانند فیلم بادی، فیلم ریخته گری، پوشش اکستروژن و بسته بندی مواد غذایی کاربرد دارند.
معایبی که این نوع ورق دارد این است که اگر تحت فشار قرار گیرد تمایل به ترک خوردن دارد، انقباض قالب بالایی دارد و تحت تاثیر اشعه فرابنفش نور خورشید قرار میگیرد.
چه مزایایی باعث استفاده گسترده از پلی اتین شده است؟
پلی اتیلن ها مزایای زیادی دارند و همین امر باعث شده که سال های زیادی به طور فراوان در صنایع لاستیک و پلاستیک استفاده شوند و یکی از مهم ترین حوزه واردات پلی اتیلن و صادرات پلی اتیلن باشد.
- ورق های پلی اتیلن در عین حالی که سختی و استحکام کمی دارند ولی دارای انعطاف بالایی هستند. از این رو مقاومت ضربه ای خوبی دارند که به جای شکسته شدن تا حد زیادی کش می آیند.
- بسیار سبک وزن هستند. پس به فضای کمی برای نگهداری نیاز دارند و حمل و نقل آن ها آسان تر است.
- نسبت به سایر پلیمرها ماندگاری و طول عمر بیشتری در برابر آب، هوا، اسیدها، مواد قلیایی و… دارند. در حالی که محیط های خورنده و نمکی برای فلزات مناسب نیست.
- قابلیت بازیافت از مهم ترین مزیت پلی اتیلن ها است. پلاستیک ها را پس از استفاده، به جای دور ریختن، میتوان مجددا بازیافت کرد و در زمان و هزینه صرفه جویی کرد. این مزیت بزرگی برای صاحبان صنایع است.
- از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه میباشند؛ چون که هزینه تولید محصولات پلاستیکی ارزان تر از محصولات فلزی است و علاوه بر این ، پلاستیک های امروزی در برابر مواد شیمیایی و خوردگی ، بادوام هستند. همچنین احتمال آسیب دیدن آن ها در حین حمل و نقل کمتر است. درنتیجه تولید محصولات پلاستیکی از هزینه های اضافی جلوگیری میکند.
- عایق الکتریکی بسیار خوبی هستند.
- به دلیل تولید کمتر کربن، مزایای زیست محیطی دارند که مورد تایید سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته است.
- این ورق ها در دمای 60 درجه سانتیگراد بالای صفر خودش را حفظ خواهد کرد و انعطاف بالایی در برابر فشار دارد.
کاربردهای ورق پلی اتیلن
از ورق پلی اتیلن به طور مستقیم در صنایع مختلف به ویژه تولید محصولات پلاستیکی، برای ایمن سازی بسیاری از سازه ها به جای فلزات (به دلیل مزایای بیشتر پلی اتیلن ها نسبت به فلزات) ، تولید مخازن و تانکرهای نگهدای آب آشامیدنی، تولید تجهیزات پزشکی، وسایل نگهداری غذا و لوازم آشپزخانه استفاده می شود.
همچنین در تونل سازی برای عایق بندی دیواره های تونل، عایق کاری حوضچه سد و استخر و ساخت لوله ها و ظروف آزمایشگاهی کاربرد دارند.
قیمت ورقه پلی اتیلن به چه چیزی بستگی دارد؟
با توجه به اینکه ورق پلی اتیلن به طور شفاف یا مات و در متراژ ها و ضخامت های مختلفی ساخته میشود، قیمت آن ها به نوع، متراژ، ضخامت ان بستگی دارد. به دلیل نوسانات قیمت مواد اولیه پلی اتیلن نمیتوان برای خرید آن، قیمت دقیقی تعیین کرد.
جمع بندی
در این مقاله گفتیم که ورق پلی اتیلن به دلیل ویژگی ها و مزایای منحصر به فردی که دارد، در صنایع مختلف پلاستیک، غذایی، فیلم های بسته بندی و حتی پزشکی کاربرد دارند.
ورق های پلی اتیلن بر اساس چگالی، به سه نوع سبک، متوسط و سنگین تقسیم شده که هر کدام ویژگی های مختلفی دارند و با توجه به نیاز کارفرما، استفاده می شوند. همچنین قیمت آن ها با توجه به ضخامت و نوع آن متفاوت است.